Co musisz wiedzieć, zanim kupisz pompę ciepła?

Ile kosztuje pompa ciepła? Kiedy inwestycja się zwróci? Gdzie starać się o dofinansowanie? Jak wybrać moc urządzenia? O tych i wielu innych aspektach rozmawiamy z dr inż. Małgorzatą Smuczyńską z firmy NIBE-BIAWAR, będącej dystrybutorem pomp ciepła marki NIBE. Z artykułu dowiesz się, o co najczęściej inwestorzy pytają przed zakupem pompy ciepła.

dr inż. Małgorzata Smuczyńska
dr inż. Małgorzata Smuczyńska

Ile kosztuje gruntowa pompa ciepła i eksploatacja?

Koszty inwestycyjne i eksploatacyjne pompy ciepła uzależnione są od kilku czynników. Będzie to m.in. moc cieplna urządzenia, zapotrzebowanie na energię cieplną budynku oraz ilość energii, która jest pobierana. Dla dobrze ocieplonego budynku o przeciętnej pow. użytkowej (130 m2), który wyposażony jest w niskoparametrową instalację grzewczą, koszty będą wyglądały następująco:

  • Koszt zakupu pompy ciepła z wbudowanym zasobnikiem ciepłej wody użytkowej, to ok. 30 000 zł brutto.
  • Koszt wykonania gruntowego kolektora poziomego to ok. 10 000 zł brutto (przy założeniu, że będzie on miał zalecaną długość, w zależności od przewodności cieplnej gruntu będzie to długość ok 300-350 mb).
  • Koszt eksploatacyjny wyniesie ok. 1600 zł brutto/rok.

Jak dostać dotację do instalacji pompy ciepła?

W Polsce wsparciem inwestycji w pompy ciepła jest oferta niskooprocentowanych kredytów proekologicznych, które możemy uzyskać od banków współpracujących z Wojewódzkimi Funduszami Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej lub pożyczek z umorzeniem oferowanych bezpośrednio przez WFOŚiGW. Ponadto w Polsce wdrażane są programy ograniczania niskiej emisji i uchwały antysmogowe, dzięki którym w zależności o decyzji miast lub gmin, można otrzymać nawet 10 000 zł dotacji. Warto również śledzić na bieżąco oferty wiodących producentów pomp ciepła. Niedawno firma NIBE oferowała dofinansowanie do pomp ciepła w wysokości 5 000 zł, co także jest dużym wsparciem finansowym, niezależnie od pozyskanych środków z innych źródeł dofinansowania.

Jak dobrać moc pompy ciepła do starego budynku, który jest poddany termomodernizacji?

Jeżeli wymieniamy instalację c.o., to instalacja z pompą ciepła powinna być tak dobrana, by pokryć w 100 proc. zapotrzebowanie na ciepło. To z kolei wyliczymy na podstawie rocznego zużycia nośnika energii cieplnej, gdzie uwzględnimy efektywność kotła i wartość opałową. Należy także zwrócić uwagę na wytyczne z normy PN-EN 12831. Jeżeli natomiast termomodernizacji nie jest poddawane istniejące już źródło ciepła i system grzewczy, a inwestor chce połączyć je z pompą ciepła, konieczna jest analiza określająca optymalną temperaturę biwalencji. Taką analizę można wykonać w programie od doboru pomp ciepła NIBE DIM.

Program Nibe Dim

Jak wybrać instalację c.o. do pompy ciepła?

Najważniejszym kryterium jest możliwie niska temperatura zasilania systemu ogrzewania. Przy niskiej temperaturze może pracować np. ogrzewanie płaszczyznowe takiej jak np. podłogowe, ścienne czy sufitowe. Mniej oszczędnym rozwiązaniem będzie połączenie pompy ciepła z ogrzewaniem za pomocą grzejników, które wymagają wyższej temperatury wody instalacyjnej. Dlaczego? Ponieważ różnica pomiędzy temperaturą uzyskiwaną przez pompę ciepła z gruntu, wody lub powietrza, a temperaturą potrzebną do ogrzania budynku będzie wyższa i sprężarka pompy ciepła będzie wymagała dostarczenia większej ilości energii z sieci. Nie wyklucza to jednak stosowania grzejników czy systemów mieszanych, ponieważ pompy ciepła mogą wytwarzać ciepło o temperaturze nawet 65°C, jednak trzeba się liczyć z tym że roczny koszt eksploatacji takiego systemu będzie wyższy o ok. 300-500zł w porównaniu do systemów niskoparametrowych, a koszt inwestycji wzrośnie o koszt dodatkowego zbiornika buforowego (ok.1500zł).

Jakie źródła energii najlepiej połączyć z pompą ciepła?

Jeżeli zdecydujemy się na gruntową pompę ciepła, nie ma sensu łączyć jej z dodatkowymi źródłami energii, ponieważ działa ona niezależnie od warunków pogodowych, pobierając energię z gruntu znajdującego się pod strefą jego przemarzania. Gruntowa pompa ciepła jest najbardziej ekonomicznym źródłem energii, a jeżeli pochodzi od wiodącego producenta pomp ciepła, dostarczy nam komfortu cieplnego przez cały rok. Natomiast w przypadku powietrznych pomp ciepła wymagane jest tzw. szczytowe źródło ciepła w okresach, gdy temperatura jest naprawdę niska (np. 25°C poniżej zera), a moc grzewcza i sprawność tego typu urządzeń nie jest satysfakcjonująca. Najczęściej takim źródłem są grzałki elektryczne wbudowane w jednostkach wewnętrznych powietrznych pomp ciepła, ze względu na brak dodatkowych kosztów inwestycyjnych i wygodę.

W przypadku gdy w budynku mamy już istniejące źródło ciepła, można je wykorzystać zamiast grzałek, o ile będzie to opłacalne i komfortowe dla użytkownika. Wielu inwestorów pyta jednak o połączenie pompy ciepła z kolektorami słonecznymi. W przypadku przeciętnego zapotrzebowania na energię oraz zużycia ciepłej wody użytkowej, łączenie pompy ciepła z systemem solarnym nie będzie uzasadnione. Wyjątkiem jest zwiększone zużywanie ciepłej wody (np. w przypadku basenu czy hotelu) – wtedy zastosowanie systemu solarnego może okazać się opłacalne. Opłacalne jest też połączenie systemu fotowoltaicznego z pompą ciepła, ponieważ w Polsce tylko przy zużyciu energii elektrycznej wyprodukowanej ze słońca na własne potrzeby (w tym przypadku grzewcze) opłacalne stają się zapisy Ustawy OZE i nie oddajemy jej za darmo do sieci. W tym przypadku budynek może stać się niemal zero-energetyczny.

Pompy ciepła NIBE
Źródło: NIBE

Czy potrzebne jest pozwolenie na montaż pompy ciepła?

Do instalacji pompy ciepła do 40kW nie wymaga się pozwolenia lub zgłoszenia na budowę. Jednak w przypadku gruntowych pomp ciepła z wymiennikiem gruntowym położonym w gruncie na głębokości poniżej 30mb, mamy obowiązek wykonania i przedłożenia staroście, projektu robót geologicznych. Formalności w tej sprawie reguluje Ustawa Prawo geologiczne i górnicze. Zgodnie z nią, rozpoczęcie robót geologicznych może nastąpić w terminie 30 dni od dnia złożenia projektu robót geologicznych o ile starosta nie zgłosi do niego sprzeciwu. W przypadku odwiertów pionowych wykonywanych na głębokości większej niż 100 m albo wykonywanych na obszarze górniczym, stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zakładu górniczego i jego ruchu oraz ratownictwa górniczego.

Kiedy wybrać pompę ciepła z kolektorem pionowym, a kiedy z poziomym?

Kolektory poziome zwykle są znacznie tańsze w wykonaniu, niestety wymagają posiadania dużej działki. Co więcej, takie kolektory korzystają głównie z energii słonecznej oraz wód opadowych. Dlatego powierzchnia znajdująca się nad nim nie może zostać pokryta nawierzchnią czy zabudowana – te elementy utrudniałyby regenerację gruntu przed kolejnym sezonem grzewczym. Natomiast kolektor pionowy (odwierty) to rozwiązanie droższe, lecz nadające się na zdecydowaną większość działek o różnych wielkościach. Ponadto kolektor pionowy uznaje się za bardziej ekonomiczny pod względem eksploatacyjnym, ponieważ w gruncie na większych głębokościach temperatura jest bardzo stabilna, co przekłada się na wydajną pracę urządzenia.

Dodaj komentarz