Konieczność osuszania terenu może być generowana zróżnicowanymi przyczynami. Podjęcie konkretnych działań powinno się zatem każdorazowo poprzedzać fachowymi badaniami geotechnicznymi. Tymczasem przedstawianie dokumentacji geotechnicznej nie jest w naszym kraju warunkiem koniecznym w drodze do uzyskania pozwolenia na budowę. Niestety zdarza się, że skutkuje to problemami z późniejszą eksploatacją wybudowanego na podmokłej działce domu. Wprawdzie grunt na ogół udaje się osuszyć, ale potrzebna jest tu odpowiednia wiedza i środki finansowe.
Kiedy działka jest podmokła?
O stopniu przepuszczalności wody przez grunt decyduje układ i rodzaj jego poszczególnych warstw. Najbardziej miarodajnym sposobem na ocenę warunków wodno-gruntowych na działce jest wykonanie odwiertów i poddanie pobranych próbek ziemi badaniom geotechnicznym. Takie badania przeprowadzane są odpłatnie i przez wyspecjalizowane firmy. Z pewnością warto zlecić ich wykonanie, gdy teren budzi nasze wątpliwości, a planujemy postawić na nim dom z piwnicą. Wówczas możliwe jest zaprojektowanie optymalnego fundamentowania i tym samym uniknięcie zbędnych kosztów.
Ponadto warto wiedzieć, że podmokłość działki może wynikać z bliskości akwenów wodnych oraz z niewłaściwego utrzymywania rowów melioracyjnych. Podczas zakupu terenu pod budowę domu dobrze jest zwracać uwagę na te elementy oraz oceniać rodzaj pokrywającej parcelę roślinności. Jeżeli występuje tam trzcina czy sitowie, a większymi drzewami są olchy, teren bez wątpienia jest podmokły. Z kolei bliskie sąsiedztwo lasu sosnowego może wykluczać to niepożądane zjawisko (przynamniej w pewnym sensie).
Drenaż opaskowy sposobem na wysoki poziom wód gruntowych
Wokół budynków podpiwniczonych zawsze powinno się wykonywać drenaż opaskowy. Jest to konieczne szczególnie wówczas, gdy grunt jest nieprzepuszczalny, niejednorodny lub wody gruntowe okresowo (wiosną i jesienią) podnoszą się powyżej ław fundamentowych. Warunkiem prawidłowego funkcjonowania drenażu jest zorganizowanie miejsca, do którego będzie można odprowadzić zebraną przez niego wodę. Do takich miejsc należą:
teren własnej działki (wodę można rozprowadzić poprzez rozsączenie, odprowadzić do studni chłonnej lub gromadzić w szczelnym zbiorniku i wykorzystywać do podlewania ogrodu);
kanalizacja deszczowa lub ogólnospławna znajdująca się w ulicy (odprowadzenie do niej wody jest możliwe po uzyskaniu odpowiedniego zezwolenia);
pobliskie zbiorniki wodne typu rowy melioracyjne, jeziora, rzeki (należy posiadać zgodę właściciela zbiornika oraz właściciela gruntu, przez który przebiegać będą rury drenarskie).
Drenaż opaskowy składa się z perforowanych rur (umieszczanych w połowie wysokości ławy fundamentowej i prowadzonych wokół budynku z 0,2 – 0,3% spadkiem) oraz ze studzienek rewizyjnych (umieszczanych we wszystkich narożnikach budynku) i studzienki zbiorczej (montowanej na końcu sytemu, tj. w najniższym punkcie drenażu). Do wykonania drenażu trzeba zastosować rury o średnicy dobranej przez fachowca. Elementy te dostępne są jako już zabezpieczone (z otuliną) lub pozbawione tego zabezpieczenia. W drugim przypadku konieczne jest zastosowanie geowłókniny (na dnie wykopu i na wierzchu ułożonych rur).
Źródło: E-instalacje
Odprowadzanie wód powierzchniowych za pomocą odwodnienia liniowego
Podmokłość terenu mogą powodować nie tylko wody gruntowe, ale również opadowe (powierzchniowe). Problem ten dotyczy zwłaszcza gruntów o nieprzepuszczalnej lub słabo przepuszczalnej wierzchniej warstwie. Oznaką jest długotrwałe utrzymywanie się kałuż na działce. Taki stan rzeczy także może doprowadzić do zawilgocenia fundamentów, piwnicy oraz ścian budynku, a sposobem na niedopuszczenie do powyższego jest wykonanie odwodnienia liniowego. Składa się ono z korytek (kanałów) umieszczonych w gruncie, połączonych w ciągi (na zatrzask lub na wyprofilowane wpusty i wypusty) i przykrytych z wierzchu specjalnymi rusztami.
Konieczne jest tu zachowanie odpowiedniego spadku terenu w stosunku do ciągu odwadniającego. Wodę zebraną przez odwodnienie liniowe odprowadza się tak samo, jak w przypadku drenażu opaskowego (zagospodarowuje na terenie działki lub wykorzystuje zgodnie z prawem rów melioracyjny, kanalizację deszczową, itp.).
Osuszanie działki narażonej na intensywne opady
W przypadku gruntów o słabej przepuszczalności ich wierzchniej warstwy oraz na terenach, gdzie intensywność lub częstotliwość opadów jest zwiększona, do poradzenia sobie z nadmiarem wód powierzchniowych można wykorzystać ażurowe skrzynki rozsączające. Są to lekkie elementy wykonane z tworzywa sztucznego, które magazynują wodę, a następnie rozprowadzają ją w gruncie. Typowy rozmiar skrzynek to 80 x 80 x 50 cm. Układa się je w wykopie, łącząc według potrzeby w moduły. Odwodnienie tego typu należy zabezpieczyć geowłókniną i przysypać żwirem (najlepiej płukanym i o granulacji od 2 do 5 cm). Odległość skrzynek rozsączających od budynku powinna wynosić przynajmniej 2 m.
Warto zauważyć, że w tym przypadku konieczność odprowadzenia wody poza teren działki nie istnieje. Jednak takie rozsączenie nie zawsze jest możliwe. Kiedy grunt jest głęboko nieprzepuszczalny trzeba budować studnię chłonną.
