Relaks i terapia w ogrodzie sensorycznym – jak stworzyć własną strefę wellness
Jak zaplanować ogród sensoryczny, który będzie oddziaływać na 5 zmysłów i równocześnie sprzyjać wyciszeniu i regeneracji? Wskazówki znajdziesz w artykule.
Czym jest ogród sensoryczny?
Ogród sensoryczny jest projektowany w taki sposób, aby za pomocą odpowiedniego doboru roślin czy nawierzchni oddziaływać na pięć podstawowych zmysłów człowieka: wzroku, słuchu, dotyku, węchu i smaku. Tutaj każdy element powinien być celowo skomponowany, tak, aby wywoływać określone doznania oraz wspierać koncentrację. Co więcej, ogród sensoryczny to naturalna przestrzeń wellness, a regularny kontakt np. z roślinami, wodą i światłem wspiera procesy relaksacyjne, zmniejszając poziom stresu oraz poprawiając jakość naszego życia. Warto w tym miejscu wspomnieć o tym, że ogrody zmysłów pierwotnie tworzone były zwłaszcza z myślą o osobach starszych, dzieciach czy pacjentach wymagających terapii sensorycznej, jednak obecnie coraz częściej znajdują zastosowanie w ogrodach prywatnych.
Etapy projektowania ogrodu zmysłów
Jak założyć ogród sensoryczny? Podstawą jest analiza warunków siedliskowych, czyli nasłonecznienia, wilgotności gleby oraz ukształtowania terenu. Pozwala to na odpowiednie rozmieszczenie stref i dobór roślinności. Pamiętaj też o tym, że ogród sensoryczny powinien funkcjonować przez cały rok, dlatego też warto łączyć gatunki sezonowe z roślinami zimozielonymi, a także wprowadzać elementy stałe, np. drewniane kładki, kamienne murki czy pergole.
Nawierzchnie i ścieżki
Ścieżki sensoryczne mają za zadanie stymulować zmysłu dotyku i propriocepcji, a zróżnicowane nawierzchnie pozwalają na doświadczanie odmiennych faktur. Możesz zdecydować się np. na miękką trawę, korę drzewną, piasek, kamyczki, żwir rzeczny. W bardziej zaawansowanych projektach stosowane są również nawierzchnie z kruszywa mineralnego spajanego lepiszczem, a także syntetyczne nawierzchnie amortyzujące, które pozwalają na wprowadzenie dodatkowych struktur i wzorów. Spacer boso po takiej ścieżce wspiera integrację sensoryczną, poprawia krążenie i sprzyja odprężeniu.
Rośliny w ogrodzie sensorycznym
Roślinność stanowi jeden z najważniejszych elementów ogrodu sensorycznego. Dobór poszczególnych gatunków powinien uwzględniać ich zdolność do oddziaływania na poszczególne zmysły, a także sezonowość i estetykę.
Wzrok – gatunki o zróżnicowanej kolorystyce, kształtach i wysokości (np. klon palmowy, jeżówka purpurowa, miskant chiński).
Dotyk – rośliny o wyraźnie odmiennej fakturze (np. delikatny czyściec wełnisty lub szorstkie pędy bylicy piołun).
Smak – tutaj sprawdzą się jadalne zioła, owoce i kwiaty takie jak mięta, maliny, nagietek lekarski czy szczypiorek.
Słuch – wybierz gatunki reagujące na ruch powietrza, m.in. trawy ozdobne, bambusy.
Węch – rośliny o intensywnych aromatach, np. róże, jaśminowiec, lilie, pelargonie.
Meble i przestrzeń do odpoczynku
Aby Twój ogród sensoryczny sprzyjał relaksowi, to niezbędne jest stworzenie komfortowej strefy wypoczynku. W zależności od charakteru aranżacji możesz wykorzystać np. meble drewniane (lub zbudować własnoręczny zestaw mebli z drewnianych palet), technorattanowe, metalowe lub betonowe. Każdy z materiałów wnosi również wrażenia sensoryczne. Drewno reaguje na temperaturę i wilgotność, technorattan działa na zmysł dotyku, a kamień i beton zapewniają zróżnicowaną fakturę. Możesz zakupić m.in. sofę, narożnik ogrodowy, fotele ogrodowe, fotele typu kokon, stolik kawowy, hamak.
Elementy terapeutyczne – woda i światło
Woda jest jednym z najważniejszych elementów terapeutycznych, który działa kojąco na nasz układ nerwowy. Dlatego też do ogrodu możesz wprowadzić niewielkie oczka wodne, fontanny lub misy z wodą. Dźwięk możesz dodatkowo wzmacniać poprzez np. dzwonki wietrzne wykonane z drewna lub metalu.
Nie mniej istotne jest ogrodowe oświetlenie. Projektując ogród zmysłów, zadbaj zarówno o funkcjonalne źródła światła (doświetlenie ścieżek, stref użytkowych, tarasu, schodów itp.), jak i oświetlenie nastrojowe, czyli np. subtelne reflektory, lampy solarne czy girlandy świetlne.
